Odzyskując Pamięć: Renowacja Uroczyska Bity Kamień
Prace renowacyjne na „Uroczysku Bity Kamień”, upamiętniającym powstanie styczniowe, zostały zakończone przed świętami wielkanocnymi. To wyjątkowe miejsce otoczone jest starodrzewem szyndzielskim.
Według ustnych przekazów, obszar ten krył w sobie magazyn broni używanej przez powstańców. Kamień z wyrytym krzyżem, datowany prawdopodobnie na XVII wiek, pełnił funkcję graniczną między Puszczą Sokólską a Nowodworską. Odkrycie tego kamienia przypisuje się śp. Henrykowi Filkiewiczowi, badaczowi historii Sokólszczyzny, ze szczególnym zainteresowaniem dla powstania styczniowego na tych terenach.
Przy wsparciu leśników głaz został przetransportowany do miejsca, gdzie przypuszczalnie znajdował się magazyn broni uczestników zrywu z 1863 roku. Już w latach 80. i na początku 90. XX wieku w tym obszarze odkrywano powstańcze artefakty. Miejsce to stanowi także pamiątkę wydarzeń, jakie miały miejsce tutaj i w położonej niedaleko miejscowości Lebiedzin w 1863 roku.
Z Lebiedzina pochodził Tomasz Janowski, 23-letni uczestnik powstania styczniowego, syn Tadeusza, leśniczego. Oboje zostali skazani na katorgę i już do kraju nie powrócili, a ich majątek skonfiskowano. Na uroczysku Pieciulów Hrud, niedaleko Lebiedzina, Jan Chodukiewicz, proboszcz koryciński, odprawił mszę polową, dając Powstańcom do ucałowania krzyż ze słowami: „Idźcie, Bóg wam pomoże rozbić Moskali…”.
Od 31 lat miejscem pamięci opiekuje się Czesław Poskrobko, leśniczy Leśnictwa Bogusze, z pomocą okolicznych mieszkańców.
„Uroczysko Bity Kamień” zostało odrestaurowane w ramach projektu „Zachować w pamięci”. Beneficjentem projektu był Powiatowy Dom Kultury w Sokółce, który otrzymał darowiznę w wysokości 15 000 zł ze środków Fundacji ORLEN w ramach edycji 6/2023 programu „Czuwamy! Pamiętamy!”. Głównym celem zadania było upamiętnienie bohaterów i wydarzeń z czasów powstania styczniowego poprzez odnowienie symboli miejsca ich obozowiska znajdującego się w Puszczy Knyszyńskiej, w pobliżu miejscowości Szyndziel.
W ramach projektu odrestaurowano miejsce pamięci, wykonując drewniany, dębowy krzyż z napisem „Gloria Victis”, drewniane ogrodzenie, graficzną tablicę informacyjną o związku tego miejsca z walkami powstańczymi i zasłużonymi postaciami oraz ułożono bruk ozdobny.
Źródło (w tym zdjęcie): Powiat Sokólski
